Μετά από εννέα συναπτά έτη στο Λύκειο Αραδίππου, αποχαιρετά την εκπαίδευση και καταθέτει την προσωπική της αλήθεια μέσα σε ένα έντονο συγκινησιακό κλίμα.
Γράφει η Μαρία Πάτσαλου, Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού.
Είναι κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι καταφέρνουν μέσα από την επαγγελματική αλλά και την προσωπική τους πορεία, να αφήνουν ανεξίτηλο το σημάδι τους, στο χρόνο και στον χώρο όπου έζησαν και εργάστηκαν. Ένας τέτοιος σημαντικός άνθρωπος είναι και η εκπαιδευτικός, κ. Άντρη Χρίστου, η οποία υπηρέτησε για εννέα συνεχή χρόνια ως Λυκειάρχης στο Λύκειο της πόλης μας.
Προσωπικά νιώθω πολύ τυχερή γιατί μου δόθηκε η δυνατότητα να γνωρίσω πολύ καλά την σπουδαία αυτή γυναίκα τόσο από την θέση της μητέρας, όσο και από την θέση της δημοτικής συμβούλου αφού σε αρκετές περιπτώσεις οι δρόμοι μας συναντήθηκαν.
Οξυδερκής, δυναμική, οργανωτική, αφοσιωμένη στα παιδιά και το εκπαιδευτικό της έργο δεν άργησε με την παρουσία της στο σχολείο μας να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την αγάπη όλων όσων εργάστηκαν και συνεργάστηκαν μαζί της. Φέτος αποχαιρετά, τα σχολεία, τους συναδέλφους, τους συνεργάτες, την εκπαίδευση και φυσικά την μεγάλη της αγάπη τα παιδιά. Σε μια «εκ βαθέων» συνέντευξη καταθέτει την προσωπική της αλήθεια για την παρουσία της στο Λύκειο της πόλης μας, την πορεία της εκπαίδευσης αλλά και την ίδια.
Κυρία Χρίστου,
- Ολοκληρώνεται φέτος μια πορεία ζωής, μια καριέρα στην εκπαίδευση για 45 συναπτά έτη. Ποια είναι τα συναισθήματα σας;
Κατ’ αρχάς θλίψη και συγκίνηση, γιατί κλείνει ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο της ζωής μου. Αποχωρίζομαι την εκπαίδευση, έναν χώρο που αγάπησα πολύ. Όλα αυτά τα χρόνια ένιωσα συναισθήματα χαράς, λύπης, υπερηφάνειας, αγωνίας, ικανοποίησης. Είναι μαγεία να μεγαλώνεις ανάμεσα σε παιδιά, ν’ αναπνέεις τη φρεσκάδα της νιότης τους, ν’ αφουγκράζεσαι τις ανησυχίες τους. Κι όταν βιώνεις την ομορφιά, είναι αλήθεια οδυνηρό, όταν αυτό τελειώνει και φτάνει η ώρα του αποχωρισμού. Θα μου λείψει η όμορφη καθημερινότητά μου και ιδιαίτερα η επαφή με τα παιδιά. Θα μου λείψει το χαμόγελό τους, οι σκανταλιές τους, το γλυκό «καλημέρα κυρία» που άκουγα κάθε πρωί…
Νιώθω όμως και ικανοποίηση, γιατί προσέφερα στην παιδεία του τόπου μου, εκτελώντας τα καθήκοντα μου, από κάθε θέση του εκπαιδευτικού, με ψηλό αίσθημα ευθύνης, με ευσυνειδησία, με απέραντη αγάπη προς το παιδί και με κατευθυντήριες γραμμές αρχές και αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αξιοπρέπεια, η ειλικρίνεια και ο σεβασμός προς στον συνάνθρωπο.
Τέλος, νιώθω ευτυχής που ο Θεός με αξίωσε να φτάσω στην αφυπηρέτησή μου υγιής, παρά την πρόσφατη περιπέτεια με την υγεία μου. Και όπως αναφέρει ο ιστορικός Ηρόδοτος «Τα ανθρώπινα πράγματα είναι κύκλος και δεν αφήνει ο Θεός τους ίδιους ανθρώπους να ευτυχούν. Πρέπει να έρθουν κι άλλοι να ευτυχήσουν».
- Πάμε λίγο πίσω στον χρόνο και πείτε μου πώς αποφασίσετε να ασχοληθείτε με την εκπαίδευση;
Ήταν επιλογή ψυχής να συνυπάρχω με εφηβικές ψυχές, που ο κόσμος και το μέλλον τούς ανήκει. Ήταν επιλογή μου να διδάσκω. Είδα ότι τον μαθητή τον φτιάχνει ο δάσκαλος, αλλά είδα επίσης ότι συμβαίνει και το αντίστροφο και το απόλαυσα. Διδάσκεις και διδάσκεσαι. Η μεγάλη μου αγάπη λοιπόν, για τα Μαθηματικά, υπερνίκησε των άλλων μου επιλογών κι έτσι έγινα Μαθηματικός.
- Ποια ήταν η πορεία των σπουδών σας;
Γεννήθηκα στην Αμμόχωστο. Η μαθητική μου πορεία διακόπηκε από την Τουρκική εισβολή το 1974. Τελείωσα το σχολείο στο Λονδίνο και συνέχισα εκεί τις σπουδές μου στα Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.
- Ποιες είναι οι δυσκολίες, αλλά και οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε στα πρώτα χρόνια της καριέρας σας;
Στάθηκα πολύ τυχερή, διότι ξεκίνησα την καριέρα μου στην Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας, ένα αξιόλογο και πολύ οργανωμένο σχολείο. Δίδαξα εκεί για δεκατέσσερα χρόνια και έμαθα πολλά. Στη συνέχεια διορίστηκα στο Δημόσιο. Δεν δίστασα να αποδεχθώ τον διορισμό, γιατί ήθελα να υπηρετήσω τον δημόσιο τομέα της εκπαίδευσης του τόπου μου. Ο κυριότερος όμως λόγος ήταν η κρυφή ελπίδα να μπορέσω κάποτε να διδάξω στην αγαπημένη μου πόλη, την Αμμόχωστο. Το όνειρό μου αυτό έμεινε ανεκπλήρωτο, αλλά ποτέ δεν μετάνιωσα για την επιλογή μου, να διδάξω στο δημόσιο σχολείο.
- Θεωρώ ότι μέσα από την πολυετή διαδρομή σας έχετε αναπτύξει μια προσωπική φιλοσοφία για τη διδασκαλία. Ποια είναι αυτή; Επίσης, πείτε μας τι αναζητούν οι μαθητές από έναν δάσκαλο ή έναν καθηγητή, κατά τη γνώμη σας;
Η συμβουλή μου σε κάθε νέο εκπαιδευτικό είναι: Να γνωρίζεις πολύ καλά το αντικείμενο της διδασκαλίας σου, να προετοιμάζεσαι επαρκώς για κάθε μάθημα, να επιμορφώνεσαι και να βελτιώνεσαι συνεχώς. Αυτά όμως αποτελούν μόνο τη μισή διαδρομή προς την επιτυχία της διδασκαλίας. Οι γνώσεις μόνο δεν αρκούν. Πάνω απ’ όλα χρειάζεται να αγαπάς και να αφουγκράζεσαι το παιδί. Το κάθε παιδί είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα με τις δικές του ιδιαιτερότητες, ανησυχίες, βιώματα και προβλήματα, όσο ασήμαντα κι αν ακούγονται. Αν δεν μπορεί ο εκπαιδευτικός να εγκύψει πάνω στα προβλήματα του κάθε μαθητή, να έχει την ενσυναίσθηση για να τον κατανοήσει, τότε θα αποτύχει, όσες σπουδές κι αν έχει. Τα παιδιά λοιπόν χρειάζονται δίπλα τους ένα καθοδηγητή, ο οποίος να τους οριοθετεί αφ’ ενός, για να νιώθουν ασφάλεια, αλλά ταυτόχρονα να είναι και συνοδοιπόρος τους. Κατά τον Πυθαγόρα «το μυαλό δεν είναι ένα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φωτιά που πρέπει να ανάψει». Ο κάθε εκπαιδευτικός πρέπει να είναι σε θέση να δώσει φτερά στο παιδί, για να μπορέσει να πετάξει. Γιατί, σκοπός του σχολείου δεν είναι μόνο το σοφό παιδί αλλά και το ευτυχισμένο!
- Ποια είναι τα θέματα που απασχολούν τα παιδιά μέσα αλλά και έξω από το σχολικό περιβάλλον στο σύγχρονο περιβάλλον;
Οι σημερινοί νέοι μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον με πολλούς κινδύνους, πολύ περισσότερους από αυτούς που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι προηγούμενες γενεές. Τα ναρκωτικά, η εγκληματικότητα, η διαφθορά, η λανθασμένη χρήση και εξάρτηση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.ά.. Τα παιδιά έχουν απλές ανησυχίες όπως οι σχέσεις τους με τους μεγαλύτερους, το αν είναι αρεστοί και αγαπητοί στους φίλους τους αλλά κι άλλες πιο σοβαρές. Η επαγγελματική τους αποκατάσταση σε ένα κόσμο όπου όλα τα επαγγέλματα είναι κεκορεσμένα είναι ίσως το μεγαλύτερο τους πρόβλημα. Ανησυχούν όμως και για την κλιματική κρίση και καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, τις κοινωνικές ανισότητες, διακρίσεις και αδικίες, για την ημικατεχόμενή μας πατρίδα και την απειλή μιας πολεμικής σύρραξης. Στα μάτια τους όλα μεγεθύνονται σε υπερθετικό βαθμό. Παράλληλα, οι νέοι καλούνται να είναι συνεπείς σε πολλές υποχρεώσεις με τις οποίες είναι επιφορτισμένοι και οι εντατικοί ρυθμοί της ζωής, τους προξενούν άγχος και περιορίζουν δραματικά τον ελεύθερο χρόνο και την ψυχαγωγία τους. Ζητούν, απεγνωσμένα, την κατανόηση από τους μεγαλύτερους κι όταν δεν τη βρουν στο οικογενειακό τους περιβάλλον, καταφεύγουν ευτυχώς στο σχολείο. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι μαθητές μάς εμπιστεύονται ανησυχίες, που δεν έχουν μοιραστεί με κανένα άλλο.
- Αν είχατε την δυνατότητα να αλλάξετε κάτι στο εκπαιδευτικό σύστημα, τι θα ήταν αυτό;
Δύσκολη ερώτηση. Ολόκληρες ομάδες ανθρώπων από το Υπουργείο Παιδείας και τις Οργανώσεις των καθηγητών και δασκάλων παλεύουν με αυτό θέμα και δεν έχουν βρει ακόμη τη χρυσή τομή. Θα προσπαθήσω να εκφράσω μερικές από τις σκέψεις μου. Υπάρχουν πολλά στοιχεία της εκπαίδευσης με τα οποία συμφωνώ και υποστηρίζω, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν κι άλλα τόσα που μπορούν να βελτιωθούν.
Αν πάρουμε τους μαθητές που φοιτούν στο Λύκειο, αρκετοί βρίσκονται εκεί γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή. Γι’ αυτό, είναι απαραίτητη η δημιουργία επαγγελματικών σχολών, όπως υπάρχουν στο εξωτερικό, για να απορροφήσουν αυτή την κατηγορία των μαθητών.
Η σταθερότητα στη στελέχωση των σχολείων είναι ένα θέμα στο οποίο πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση, ιδιαίτερα στη στελέχωση της διευθυντικής ομάδας. Μόνο τότε αναπτύσσεται μια κουλτούρα και χαράσσεται μια πορεία προς τη βελτίωση.
Όσον αφορά το πολυσυζητημένο θέμα των εξετάσεων των τετραμήνων, δεν με βρίσκει αντίθετη το σκεπτικό του. Καλό στοιχείο των δύο εξετάσεων ήταν το γεγονός ότι τα παιδιά μετρούσαν τις δυνάμεις τους στη μέση της χρονιάς και η ύλη μοιραζόταν στις δύο εξεταστικές περιόδους. Όμως, κατά την προσωπική μου άποψη, ο θεσμός θα έπρεπε να αξιολογηθεί και να βελτιωθεί, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις όλων των εμπλεκομένων, όχι να καταργηθεί.
- Λύκειο Αραδίππου και 9 χρόνια επικεφαλής. Μιλήστε μου λίγο για τη θητεία σας στο σχολείο μας.Όλα αυτά τα χρόνια έχετε έρθει πολύ κοντά με εκατοντάδες παιδιά από την Αραδίππου. Είμαι σίγουρη ότι δώσατε, αλλά πήρατε ταυτόχρονα πολλά από τα παιδιά μας. Τι κρατάτε από αυτά; Πώς ήταν η συνεργασία σας, με τους υπόλοιπους φορείς αλλά και την ευρύτερη κοινωνία της πόλης μας γενικότερα;
Το Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος» είναι ό,τι καλύτερο μου έχει συμβεί στην πολύχρονη σταδιοδρομία μου ως εκπαιδευτικός. Αγάπησα αυτό το σχολείο και το ένιωσα σαν δεύτερο σπίτι μου. Εισέπραξα άπειρη αγάπη, σεβασμό και στήριξη στο έργο μου από όλη την κοινότητα Αραδίππου, αρχίζοντας από τον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Αραδίππου, τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Σχολικής Εφορείας, την Εκκλησία, τους εκάστοτε Συνδέσμους Γονέων, τους Καθηγητές και το Προσωπικό του Σχολείου, τους Γονείς και φυσικά τους Μαθητές. Όταν ανέλαβα το σχολείο ένιωσα ότι, αν μου δινόταν η ευκαιρία να παραμείνω για ένα διάστημα, θα δημιουργούσα ένα σχολείο όπως το ονειρευόμουν. Μαθητές πειθαρχημένοι και πετυχημένοι μεν, αλλά πάνω απ’ όλα ευτυχισμένοι. Καθηγητές με όραμα, επαγγελματισμό, κύρος και αξιοπρέπεια. Γονείς, οι οποίοι να νιώθουν ότι το σχολείο είναι δίπλα τους ως σύμμαχος και συνεργάτης για το καλό των παιδιών τους. Η ευκαιρία μού δόθηκε. Μαζί με όλους τους συνεργάτες μου καταφέραμε να μιλούν όλοι με τα καλύτερα λόγια για το Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος», για τις επιδόσεις, το ήθος και την πειθαρχία των μαθητών μας, αλλά και για τον επαγγελματισμό και τον ζήλο των καθηγητών μας για προσφορά, τόσο στον μαθησιακό τομέα, όσο και σε διάφορα προγράμματα, στον εθελοντισμό και στον πολιτισμό.
Για εννέα χρόνια, όλοι μαζί, ζήσαμε ανεπανάληπτες στιγμές στο Λύκειό μας: Τη μετονομασία του σε Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος», τα Δεκάχρονά του, την αδελφοποίησή του με σχολείο στην Αθήνα, εκδηλώσεις, θέατρα, προγράμματα ERASMUS με εκδρομές των μαθητών μας σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και τόσα άλλα.
Ζήσαμε όμως και ατέλειωτες όμορφες καθημερινές στιγμές με τα παιδιά μας, που άφησαν πίσω τους τις πιο γλυκές αναμνήσεις. Εκατοντάδες μαθητές, εκατοντάδες και τα χαμόγελα, οι αγκαλιές, τα «ευχαριστώ κυρία»… Αυτά θα κρατήσω μέσα μου ως ένα πολύτιμο θησαυρό και θα αναπολώ αυτές τις στιγμές με χαρμολύπη.
- Μέσα από τις καλές αλλά και τις πιο δύσκολες στιγμές, τι είναι αυτό που ξεχωρίσατε και θα θυμάστε έντονα μετά την αποχώρηση σας.
Όσον αφορά τις δράσεις του σχολείου σίγουρα η Μετονομασία του σχολείου ξεχωρίζει ως η πιο συγκινητική στιγμή στην ιστορία του Λυκείου και θα μείνει για πάντα αξέχαστη.
Τώρα σε προσωπικό επίπεδο πάντα θα θυμάμαι με ιδιαίτερη συγκίνηση τα μηνύματα αγάπης των μαθητών μας στη δύσκολη περίοδο που πέρασα φέτος με την υγεία μου, λόγια από νεαρά παιδιά, όπως «Οι σκέψεις μας είναι κοντά σας, όπως ήσασταν κι εσείς κοντά μας ως διευθύντριά μας, με οράματα για τον κάθε ένα από εμάς! Είθε η αγάπη και οι προσευχές μας να γίνουν το γιατρικό σας και σύντομα να σας πάρουμε αγκαλιά…». Τέτοιες κουβέντες δεν ξεχνιούνται ποτέ!
- Μετά την αφυπηρέτηση τι ακολουθεί για μια μάχιμη επί χρόνια εκπαιδευτικό;
Μετά την αφυπηρέτησή μου πρώτα-πρώτα θα χαρώ την οικογένειά μου, που τη στερήθηκα τόσα χρόνια λόγω των πολλών καθηκόντων μου. Δεν κάνω μεγαλεπήβολα σχέδια πέραν του εθελοντισμού, με τον οποίο θέλω να καταπιαστώ πιο δυναμικά. Κι αν περισσέψει χρόνος, θα ήθελα να ασχοληθώ με κάποια χόμπι μου, όπως η ζωγραφική!
- Κλείνοντας οι τελευταίες σκέψεις ανήκουν σε εσάς. Τι θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας;
Κλείνω με ένα τεράστιο ευχαριστώ, σε όσους στάθηκαν δίπλα μου αυτά τα εννέα χρόνια, για όσα μοιραστήκαμε και ζήσαμε μαζί. Ένα μεγάλο μέρος της καρδιάς μου θα ανήκει για πάντα στο Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος». Τέλος, εύχομαι το σχολείο μας να συνεχίσει την ανοδική του πορεία.
Η κ. Άντρη Χρίστου κόσμησε με την παρουσία της το Λύκειο της πόλης μας αλλά και την εκπαιδευτική κοινότητα γενικότερα. Δεν ξέρω αν ένα ή και πολλά ευχαριστώ είναι αρκετά για όλα όσα προσέφερε. Είμαι όμως σίγουρη ότι εκατοντάδες παιδιά στην μελλοντική πορεία της ζωής τους θα θυμούνται με συγκίνηση συχνά την κ. Άντρη και θα ανατρέχουν σ ‘όλα όσα μοιράστηκαν, όλα όσα πολύτιμα έζησαν μαζί της.
Καλή συνέχεια κ. Άντρη. Είμαι σίγουρη ότι όποια πορεία κι να επιλέξεις για τα επόμενα στάδια της ζωή σου θα έχει το δικό σου πάντα ξεχωριστό άγγιγμα.
Σε ευχαριστούμε!!